Motori me naftë debutoi në një makinë pasagjerësh pothuajse 90 vjet më parë.
Edhe pse Mercedes-Benz 260 D i vitit 1936 shpesh përmendet si makina e parë e prodhimit me motor nafte, e gjithë historia në fakt fillon pak më herët dhe përfshin prototipa dhe madje një veprim të habitshëm nga një prodhues francez.
Motori me naftë është emëruar sipas shpikësit të tij, Rudolf Diesel, i cili patentoi motorin e parë me ndezje-kompresim në vitin 1890.
Ndryshe nga motorët me benzinë, të cilët përdorin kandela për të ndezur përzierjen ajër-karburant, motorët me naftë kompresojnë ajrin në presione dhe temperatura ekstreme para se të injektojnë karburantin.
Rezultati është djegie që është e fuqishme dhe jashtëzakonisht efikase. Këto karakteristika e kanë bërë motorin me naftë ideal për përdorim industrial dhe komercial.
Fillimisht, motorët me naftë u përdorën në anije, trena dhe fabrika sepse ishin shumë të rëndë për makina të vogla pasagjerësh në atë kohë.
Megjithatë, në fillim të shekullit të 20-të, prodhuesit e makinave filluan të eksperimentonin më seriozisht me versione më të vogla dhe më të përshtatshme për trafikun rrugor.
Mercedes-Benz prezantoi modelin 260 D – me përcaktimin e brendshëm W 138 – në Panairin e Motorëve në Berlin në pranverën e vitit 1936.
Ishte një Pullman Landaulet me gjashtë vende, i pajisur me një motor nafte me katër cilindra 2.6 litra me 45 kuaj fuqi.
Nuk ishte as i shpejtë dhe as i fuqishëm, por ishte i besueshëm, ekonomik dhe konsumonte dukshëm më pak karburant sesa rivalët e tij me benzinë.
Hyri në prodhim serik në shtator të të njëjtit vit dhe deri në dhjetor 1940, ishin shitur pothuajse 2,000 njësi.
Përveç versionit Pullman, Mercedes ofroi tre variante të tjera limuzine që u bënë jashtëzakonisht të njohura me shoferët e taksive për shkak të konsumit të ulët të karburantit.
260 D nuk ishte makina e parë me naftë, por ishte makina e parë e pasagjerëve me naftë që u prodhua masivisht dhe u bë e disponueshme komercialisht.
Motori i saj OM138 vendosi standardet e qëndrueshmërisë dhe ekonomisë, që janë bërë shenja dalluese të teknologjisë së naftës.
Vetëm pse Mercedes-Benz ishte i pari që prodhoi në masë nuk do të thotë që Citroeni francez nuk meriton njohje.
Tre vjet para 260 D, Citroen kishte instaluar një motor nafte në 7U Rosalie të saj dhe kishte ndërtuar disa prototipa të suksesshme.
Këto makina nuk ishin të disponueshme për publikun dhe as nuk hynë në prodhim serik, por ato ishin funksionale dhe të testuara në rrugë.
Shumica e historianëve pajtohen se Mercedes-Benz meriton titullin e pionierit kur bëhet fjalë për naftën në makinat e pasagjerëve, por Citroen ishte i pari që tregoi se nafta nuk duhej të rezervohej vetëm për traktorë, kamionë dhe tanke.
Kjo hapi derën për një të ardhme në të cilën motorët me naftë u bënë të sofistikuar, të besueshëm dhe të gatshëm për konsum më të gjerë.
Edhe pse makinat me naftë nuk u përhapën kurrë në tregun amerikan, ato u bënë standard në Evropë, veçanërisht pas Luftës së Dytë Botërore.
260 D dhe versionet e tij të mëvonshme hodhën themelet për makinat me naftë nga marka të tilla si Fiat dhe Volkswagen.
Në vitin 1978, Mercedes ishte përsëri i pari, duke prezantuar modelet e para turbodizel – 300 CD dhe 300 SD.
Sot, motorët me naftë vazhdojnë të dominojnë sektorët komercialë – kamionë, makineri bujqësore e anije.
Megjithatë, ata përballen me rregullore gjithnjë e më të rrepta mbi emetimet dhe konkurrencën nga automjetet elektrike.
Është ende e paqartë se çfarë saktësisht u pret atyre e ardhmja, pasi gjithçka varet nga trendet politike dhe mjedisore, por është e sigurt se nafta nuk do të zhduket brenda natës.
Mercedes-Benz 260 D nga viti 1936 nuk ishte i shpejtë, as nuk mund të tërhiqte rimorkio të rënda, por provoi se nafta mund të funksiononte në një makinë pasagjerësh, duke hapur një kapitull të ri në industrinë e automobilave.
Ajo meriton vendin e saj në sallën e famës së dizelit, krah për krah me Citroen, i cili përgatiti në heshtje terrenin për mbërritjen e saj.
