Prej shumë kohësh dihet se hunda e njeriut është në gjendje të njohë mbi 1 trilion aroma të ndryshme. Me të preferuarat e vjetra si bari i prerë, buka e sapo pjekur dhe aroma e librave të rinj të gjitha për të kënaqur ata me shqisën e nuhatjes, hulumtimi ka shpjeguar pse rrobat e thara jashtë në diell kanë erë shumë më të mirë se çdo gjë që mund të krijojë tharësja juaj.
Studiuesit nga Universiteti i Kopenhagës publikuan një artikull mbi aromat që lidhen me larjen e tharë nga rrezet e diellit. Ata lanë tre peshqirë me dorë në ujë që ishte jashtëzakonisht i pastër, që do të thotë se nuk përmbante mikroorganizma ose kripëra që mund të ndikonin në erën e peshqirëve.
Për procesin e tharjes, peshqirët u varën për t’u tharë në tre linja rrobash ose në një dhomë të errët, në një ballkon me hije ose në një ballkon të ekspozuar ndaj dritës së diellit. Pas procesit të tharjes, peshqirët u mbyllën në qese plastike për 15 orë, duke lejuar që kimikatet e ndryshme të çliroheshin përpara testit të radhës.
Ajri nga çdo qese plastike u analizua më pas nëpërmjet spektrometrisë së masës me kromatografi me gaz për të identifikuar përbërjet e ndryshme kimike të pranishme pas secilit nga tre skenarët e tharjes. Ekipi gjithashtu mori mostra të ajrit nga një qese bosh dhe ajri në secilën prej vendeve të tharjes për t’u krahasuar me peshqirët e tharë.
Studiuesit zbuluan se peshqirët e tharë në ballkonin me diell kishin më shumë kimikate si aldehidet dhe ketonet që lidhen me parfumin ose aromën e bimëve. Të dy grupet e peshqirëve të tharë jashtë përmbanin gjithashtu pentanal, i cili gjendet në kardamom; oktanal, e cila është një erë e ngjashme me agrumet; dhe nonanal, e cila ka erë të ngjashme me aromën e luleve të trëndafilit. Ekipi ka një shpjegim pune se pse, shkruan IFLScience.
“Kur ozoni në ajër reagon me materialet në një peshqir të lagur, formohen aldehide dhe ketone – të cilat përputhen me aromat e identifikuara në studim. Kjo mund të jetë pjesë e shpjegimit. Por ne gjithashtu mendojmë se ka diçka që i atribuohet drejtpërdrejt dritës së diellit. Për shembull, pigmentet ose ngjyrat në peshqirë, të gjetur edhe kur peshqirët janë të patrajtuar, thithin rrezet e diellit dhe çojnë në transformime kimike”, tha Malte Frydenlund nga Universiteti i Kopenhagës, një bashkautore e studimit.
Ndërsa studimi mund të duket joserioz në fillim, ekipi sugjeron se kërkimi mbi efektin e dritës së diellit në sipërfaqet e lagura mungonte dhe se studime si ky mund të ndihmojnë në dhënien e njohurive se si mund të ndodhë degradimi i materialeve të ndryshme.
